از آنجایی که هدف از تحقیقات هوش مصنوعی ایجاد ماشین هایی با قابلیت شبیه سازی کارکردهای مشابه به انسان است. میزانی که یک سیستم هوش مصنوعی بتواند قابلیت های انسان را تقلید کند. به عنوان معیاری برای طبقه بندی انواع هوش مصنوعی به کار می رود. بنابراین بسته به اینکه یک ماشین از نظر عملکرد در چه سطحی نسبت به انسان قرار دارد و میتواند کارهای انسان گونه را انجام دهد یا خیر در سطوح مختلفی از پیشرفت قرار خواهد گرفت.
براساس این معیار، به طور کلی به دو شیوه تقسیم بندی می شود. در یکی از روش ها ماشین های مبتنی بر آن براساس شباهتشان به ذهن انسان و توانایی شان در تفکر و شاید حس انسان گونه بودنشان طبقه بندی می شوند.
۱- ماشین های انفعالی
اینها قدیمی ترین شکل از سیستم های هوش مصنوعی هستند. این ماشین ها توانایی ذهن انسان را به نحوی که بتوانند به انواع محرک ها پاسخ دهند. شبیه سازی می کنند و کارکردهای مبتنی بر حافظه ندارند؛ به بیان دیگر چنین ماشین هایی نمی توانند از تجربیات قبلی خود برای اقدامات کنونی شان استفاده کنند. به این ترتیب این ماشین ها توانایی یادگیری ندارند و صرفا میتوان از آنها برای پاسخ گویی به مجموعه محدودی از ورودی ها استفاده کرد.
۲- حافظه محدود
ماشین های دارای حافظه محدود آنهایی هستند. که علاوه بر توانمندی های انواع انفعالی، قادرند از دیتای تاریخی خود یاد بگیرند. تقریبا تمامی کاربردهای کنونی هوش مصنوعی در این گروه جای می گیرند. تمامی سیستم های فعلی نظیر آنهایی که از یادگیری عمیق استفاده می کنند. توسط حجم بالایی از دیتای یادگیری آموزش داده می شوند. که درون حافظه هایشان ذخیره سازی می گردند تا مدل مرجعی برای حل مسائل آینده بسازند. برای نمونه یک تشخیص عکس با استفاده از هزاران تصویر آموزش می بیند. برچسب مربوط به آبجکت هایی که در این تصاویر دیده میشود نیز در اختیارشان قرار داده می شود.
۳- هوش مصنوعی خود آگاه
این مرحله نهایی توسعه هوش مصنوعی است. که هم اکنون به صورت نظری وجود دارد و شکل توسعه یافته ای از است. که بسیار شبیه به مغز انسان عمل می کند و به درجه خودآگاهی رسیده است. توسعه این شکل از که به چندین دهه (اگر نگوییم چند قرن) نیاز دارد همواره هدف نهایی تمامی تحقیقات صورت گرفته در زمینه بوده و خواهد بود. این نوع ن تنها می تواند احساسات را درک کرده و برانگیزد بلکه احساسات، نیازها، باورها و علایق خود را دارد. و این همان شکلی از هوش مصنوعی است که بسیاری نگران پیامدهایش هستند.
۵- هوش مصنوعی ضعیف
این نوع هوش مصنوعی معرف تمامی انواع کنونی آن است و حتی پیشرفته ترین نوعی که بشر تا به حال به چشم دیده را در بر می گیرد. در اصل به سیستم هایی اشاره دارد که صرفا میتوانند تسک های خاصی را به صورت خودکار و با استفاده از توانمندی های شبیه به انسان انجام دهند. این ماشین ها کاری غیر از آنچه برایش برنامه ریزی شده را انجام نمی دهند و بنابراین مهارت های بسیار محدودی دارند. براساس روش طبقه بندی یاد شده، این سیستم ها با انواع هوش مصنوعی انفعالی و حافظه محدود مطابقت دارند و حتی پیچیده ترین نوع که از یادگیری ماشینی و یادگیر عمیق برای آموزش دادن به خود استفاده می کند هم در این گروه جای میگیرد.
۶- هوش مصنوعی کلی
هوش مصنوعی کلی در واقع همان توانایی یک در یادگیری، درک، شناخت و عملکرد شبیه به انسان است. این سیستم ها قادر خواهند بود که به صورت مستقل مهارت های مختلفی را کسب کنند . با کاهش قابل توجه زمان یادگیری، ارتباطات تازه ای را میان مفاهیم مختلف ایجاد کرده و قوانین کلی را برایشان بسازند. به این ترتیب این شکل از توانایی تقلید از توانایی های چند بعدی انسان را دارد.